Fêkî û zerzewat, di nav xwarina we ya rojane de çiqasî cî digire ?

✴Fêkî û zerzewat di jiyane me de ji aliyê vîtamîn, mînaral, lîf û hwd. pêdiviyek gelek mezin bi wan heye.
❓Fêkî ,berhemên şirîn  yên bi riwekan ve çêdibin û mirov dikarin bixwin.
➖Şekirên di nav de gelek e. Zêdexwarina wan rîska hîperglîsemî dihewîne. Nexweşên Dîabetê bila hay ji xwe hebin. ⭐wek sêv, pirteqal, xox, mijmij, mûz, nektarîn, hilûk, kîwî, zebeş, gundor, Moz, qeysî, zerdelî, hêrûg, kelek, şeftalî, şûtî, şimtî, kal.
➖Zerzewat,şînkatî, kidak, riwek, keske, hêşînayî,jî tên bi navkirin.
Riwekên kelandî yan xav, wek zelete tên xwarin.
✴Kaloriya wan gelekî kêm e . Bi dilrihetî hun dikarin gelekî bixwin.
🔅Wek bacan, xiyar, îsot, pîvaz, gêzer û hwd.)
   Bêtir Sedema nexweşiyên Gastroîntestînal sîstemê kêmasiya fêkî zerzewatan e.
Kêmxwarina wan,  îmmunolojiya mirov zeîf dike û lêgirtina  infeksiyonan zêde dike. ✴Herwiha zarokên ku fêkî û zerzewatan naxwin, bêhtir bizahmetî û dereng mezin dibin. Di kesên ku pîr bûne de jî, di pêşî de kêmasiyan wan  qabizî, orimandin a zik,  betilandin,  jibîrkirin û hwd. gelek  pirsgirêkên tenduristî çêdibin.
Di her dan ê xwerinê de bila li sifreya we de hebe.
Ya girîng, kelandî an xaf çawa bixwê bixwe şûştin û paqijkirina wan dîqet bikin❗
Jibîr nekin ku xwarina wan, wê rîska gelek nexweşiyan kêm bike. Wek: nexweşiyên kardiovaskuler, obezîte, hîpertansiyon, kanser..
Heya ji destê we werê ên rengî bixwin. Çiqas reng bi tarîtir dibe taybetî antîoksîdan zêde dibe.  Û pergala îmmûnolojiyê biqewettir dike.(Pêdiviya me di zivistanê de zêdetir dibe.)
✳
↪Ya dawî↩
☑
Ji wêjeya klasîk

Buxçeya sorgul di geş tê
Çîçek û reyhan-i reş tê
Dilrubayan tîne geştê
Sinbilan ta-ta sema ye

Sebzeya şebnem gulav lê
Sor’eqîqan dur xwinav lê
Dilberan seyran û rav lê
‘Er’eran sîtab-i daye
.
(Dîwana Melayê Cizirî~1640, Melayê Cizîrî)

.
🍒DIYETÎSYEN MEHMET AYDIN🍒

PÎVAZÊ DIXWE?


Pîvaza ku fêdeyên wê zêdene, bi lêkolînên li ser hatine kirin daxuya ku rîska Qansêra Mîdê ji %46 kêm dike.
100 gram 40 kalorîye. 15 gram karbohîdrat, 3 gram lîf, 7 gram şekir, 2 gram proteîn heye.
Herwiha  pêdiviya rojekê ya vîtamîn C, B6 û magnezyum an beramberî %10 ye.
❗❗Ji sifrî ya xwe kêm nekin.
.
DIYETÎSYEN MEHMET AYDIN

DIABETUS MELLITUS/NEXWEŞIYA ŞEKIR


DIABETES MELLITUS-NEXWEŞIYA ŞEKIR❓
Şekirê di nava xwînê de bilind dibe, di mîzê de dîtina şekir e❗
Hormon a esasî ku şekirê di xwînê de  xwedîrolek mezin di sazkirin de ye, ÎNSULÎN a ku di  hucreyê Bêta yê di Pankreas de tê avzêkirin e. Pankreas însulîn qet çênakê an gelekî kêm e ku glîkoz a ku bibe enerjî di maç xwînê de serbest digere û bi kombûna di nav xwînê de sewiya şekir zêde dike.
(           ) ➖
2 cureyên wê hene.
TÎP1 DIYABET⚠
Bi giştî di zarok an di ciwanan de xuya dibe. Însulîn bi temamî nîne.
TÎP2 DIYABET⚠
Însulîn heye lê gelekî kêm e û nayê bi kar'anîn.
Kesên ku nenexweş re îdeal sewiya şekir ê têrbûn ê di xwînê de 120mg/dl ye(piştî xwarinê bi 2 seeta). Di têrbûn an berçîbûnê de jê bilindtir tê xuya ku destpêka wê nexweşiyê an xwedînexweşî ye. Hetaheta berdewam e. Ji ber wê divê ku  hay ji xwe hebin.
➖
⏩GELO ÇI BIKIN ❓
Ser ê 2-3 seet a xwerin ê bixwin. 3 Dan ê esasî, 3 Dan ê navber ê çê bikin.
Xwe tu car berçî nehêlin.
Tiştên ku Glîsemîk îndeks a wa kêm be hilbijêrin.
Rojê 2-3 lître av wexwin. Û tiştê wexwarinê bila bêşekir bin.
Haftiyê 2-3 car masî bixwin.
Rûnê ajalî xwe jê dûr bikin.
Şîr, mast, dew, penîr bila %50rûn bin.  Her cure xwarin ê di hedê(porsiyon) wê de bixwin.
EGZERSÎZ bikin. 露菉❗Da'n a giranîyê  wê şekir bike navberekê de.❗
Alîkarîyê ji Dîyetisyen û nojdaran bixwazin.
⭐
DÎYETÎSYEN MEHMET AYDIN

Pisporê Diyetê/DIYETÎSYEN

Slav û rêz.
Di dêspêka nivîsên xwe î li ser beş a NUTRÎSYON(pisporiya diyetê)  û tenduristî de, dixwazim danasîna vê beş ê, karmendê wê, xwarin û vexwarina taybet, ji bo  jiyanek tendurist re çawa dibe bingeh û alîkarê başbûyina temamê nexweşiya, hinekî qala wan bikim.
.
Nutrîsyon çiye ? .
Nutrîsyon şaxek ji beşa tenduristiyê ye. Destpêka tedawiya nexweşiyan esasî, tedawiya berî îlacan e. Lê mixabin li welatên duyemîn, sêyemîn ên dinyayê de ev tedawî nayê hilbijartin. Lê welatên dewlemend û pêşketî de esasiya wê tê zanîn.
.
Karmendê wê çi dike?
.
Karmedê wê, Diyetîyen an Pisporê Diyetê ye. Di her qadên ku insan tê de kar dikin û pêdivî pê heye. Nexweşxane, klînîkên taybet hwd
.
Şertên Diyetêk baş çi ne?
.
~Divê diyet ji bo ew kesên jê re tê nivîsandin re taybet be!
.
~Li gor encamên lêkolînên antropometrikî,  analîzên xwînê, nexweşî û gazinên wê/wî.
.
~Divê ku şopandina seyra tedawiyê werê kirin hwd.
Di vê derdorê de divê werê nivîsandin..
.
.
Di nav xweşî û tenduristiyek baş de bin.
Spas...


DIYETÎSYEN MEHMET AYDIN